“Mijn God is groter dan dat”, het zijn de woorden van Maajid Nawaz, politicus, schrijver, ex-extremist en oprichter van anti-extremisme denktank “Quilliam Foundation“. Meneer Nawaz (ook te volgen op Twitter) was voorheen een moslim-extremist, heeft er in Egypte vijf jaar voor in de gevangenis gezeten, inclusief alles wat er daar bijhoort. In 2007, na veel nadenken over wat hij heeft geleerd, nam hij afstand van de organisatie waartoe hij behoorde.
Nawaz kwam vorig jaar januari opvallend in het nieuws: hij tweette een (onschuldige, niet door hem getekende) cartoon over Jezus & Mohammed, waar toen één en ander over te doen was in Groot Brittanië. Nawaz zei daarover:
Als moslim voel ik mij [door zo’n cartoon] niet bedreigd of aangetast, mijn God is groter dan dat.
Duidelijke woorden die veel moslims zullen beamen.
Gevaar
De doodsbedreigingen richting Nawaz volgden al snel, er kwam een petitie om hem te weren van de kieslijst voor de komende lokale verkiezingen, de politie bemoeide zich er mee en er kwam een tegen-petitie, kortom: de beer was los.
Het zijn niet enkel niet-moslims die bedreigd worden door dat soort schreeuwlelijken, ook moslims die kalm blijven, om redelijkheid vragen of anderen vragen na te denken waar de prioriteiten (voor grote demonstraties) zouden moeten liggen: bij een cartoon of, bijvoorbeeld, de doden in Irak, Syrië of Pakistan, krijgen nogal wat over zich heen. Nawaz verzet zich tegen schreeuwlelijken die zijn geloof op die manier gebruiken.
Belediging voor de Islam?
Een volger van me op Twitter vroeg zich af of het wel nodig was om “de Islam” te blijven beledigen. Ik reageerde daarop dat aggressief gedrag altijd onderwerp van spot mag en moet zijn. Net zoals ik dat, overigens, van alle ideeën vind. En ook religie is een idee en ideeën, daar moet je het op allerlei manieren over kunnen hebben.
Nawaz roept dan ook op tot een dialoog over “godslastering” en het uitbannen van wetten daar omheen. Zijn “God” is groter dan een tekening, groter dan alles. Dat mensen menen anderen te moeten straffen voor een plaatje, een uitspraak of voor iets wat iemand anders beledigend vindt, is vooral een teken dat ze menen dat “God” daar gevoelig voor is, dat die zich druk zou maken om zoiets.
Moslims zeggen veelvuldig: de Islam staat voor vrede. Het mag duidelijk zijn: dan maken de moslims die cartoonisten vermoorden, de Islam vele malen belachelijker dan een tekening ooit zou kunnen.
Er zijn meer moslims die oproepen een einde te maken aan godslasterings-wetten en ze niet opnieuw in te stellen, zoals bijvoorbeeld de voorzitter van het “Conservative Muslims Forum”, Mohammed Amin. Naar zijn mening moeten moslims anders reageren dan dreigen met geweld, hij stelt het volgende:
1. Niets wat een mens doet kan enig ongerief toebrengen aan God, de Almachtige. God heeft geen bescherming nodig; het is wij die bescherming nodig hebben.
2. Sinds zijn dag van overlijden, is het onmogelijk de profeet Mohammed ongerief te brengen. Zijn ziel staat onder bescherming van God, en het idee dat God het zou toestaan dat mensen hem kwaad doen of beledigen is ondenkbaar.
In andere woorden: het zal God een worst zijn, de enigen die zich gekrenkt voelen zijn moslims, niet God, niet Mohammed. En dat je gevoelens gekrenkt zijn is geen reden tot rellen en zeker niet voor doodsbedreigingen of moord.
Echter niet iedereen denkt er zo over, zoals vandaag wel bleek uit de barbaarse bloedige aanval op de cartoonisten van Charlie Hebdo, eerder al eens het doelwit van een bomaanslag.
“Geen doden bij een satirische aanval”
Satirische website De Speld schreef vandaag: “geen doden bij een satirische aanval”. Dat hebben ze goed gezien. Spot richting ideeën maakt niemand dood, spot richting bekende (historische) figuren net zo min. In veel landen, inclusief Islamitische landen, zijn satirische cartoons een middel om af te rekenen met denkbeelden en gebeurtenissen, al dan niet politiek, religieus of anders van aard. Spot zal er altijd zijn.
(tekening via Nelle Boer, overgenomen met toestemming)
Ik vrees dat aanvallen vanwege satirische cartoons, zoals in Parijs, het de moslims juist moeilijker maakt. Die vrees is al vaker gegrond gebleken: het is koren op de molen voor mensen die zich al lang tegen moslims keren, voeding voor een bepaalde partij in het parlement en het wakkert de haat richting moslims enkel aan. Dat kan de bedoeling toch niet zijn, ook niet van degenen die tegen godslastering zijn?
Soms kunnen we lachen om cartoons, soms niet. Soms zijn cartoons beledigend, soms niet. Soms voor onszelf, soms voor anderen. Je beledigd voelen of het ergens hartgrondig mee oneens zijn kan gebeuren, maar hoe je daarmee omgaat is een keuze. Je kan een situatie verbeteren of laten verslechteren. Die keuze: dat is nou omgaan met vrijheid, de vrijheid van jezelf, en minstens net zo belangrijk, de vrijheid van anderen.
#JeSuisCharlie
