Op dit moment zijn er drie dagen van nationale rouw in Kenia. Er zijn 148 doden, 148 jonge levens weggerukt tijdens een langzame, rustig uitgevoerde, bloedige aanslag. Aanvallers drongen een universiteit binnen, gewapend met automatische geweren en schoten daar op van alles en nog wat. Maar vooral op christenen. Ze gingen systematisch te werk: wie moslim is, mocht weg, de rest werd verzameld en genadeloos afgemaakt. Drie dagen van nationale rouw in Kenia, het verdriet, het verlies zal een stuk langer duren, ik wens de nabestaanden veel sterkte en wijsheid toe.
Na de Charlie Hebdo aanval liet de Paus weten dat wie provoceert, een reactie kan verwachten. Wat hebben deze honderd-acht-en-veertig studenten, die bezig waren iets van hun leven en van hun land te maken, gedaan om de aanvallers te “provoceren”?
Ik schreef toen al dat wat de Paus zei nonsens was: voor gewelddadige Islamisten is het niet-moslim-zijn al provocatie genoeg (PDF van Maajid Nawaz).
Islamisme
Met afgrijzen ziet het overgrote deel van de moslims de religie die zij vreedzaam beleven misbruikt worden voor politieke doeleinden: het met geweld forceren van een islamitische staat. Het streven naar een islamitische staat met bijhorende religieuze regels voor iedereen wordt “Islamisme” genoemd, dit kan geweldloos gaan, maar ook met geweld, zoals we op meerdere plekken keer op keer kunnen zien. Met bruut geweld vallen ISIL (IS), Boko Haram en Al-Shabaab diverse landen en gebieden aan: het doorlopend angst aanjagen van niet-moslims om ze te dwingen moslim te worden en volgens allerlei islamitische regels te leven, inclusief lijfstraffen, straffen voor andersdenkenden en zo verder.
Deze gewelddadige strijd wordt gevoed door islamitische voorspellingen over een “eindstrijd” tussen moslims en niet-moslims, waarbij de moslims dan door god geholpen worden in hun overwinning. Als het nog niet lukt, dan is dat onderdeel van de aardse uitdaging, lukt het wel, dan is het gods wil. Geen speld tussen te krijgen, toch?
Allemaal slachtoffer
Maar laat het duidelijk zijn: dit is geen strijd tussen moslims en niet-moslims, dit is een strijd tussen een moderne diverse seculiere samenleving en mensen die persé hun zin door willen drijven. Barbaren die er op uit zijn door middel van geweld en angst een onhoudbaar, religieus georiënteerd politiek systeem willen invoeren waarin enkel zij de “enige weg” zeggen te kennen, waarin zij weten wie een “echte gelovige” is. Want wie niet volgens de religieuze interpretatie van de gewelddadige heersers leeft, is een afvallige en moet dood.
In deze situatie zijn we allemaal slachtoffer: moslims die niet “voldoen” worden gedood, andersdenkenden zijn sowieso het haasje en wie nog niet onder het juk van deze religieuze fascisten leeft, kan geneigd zijn om te generaliseren en te zeggen dat alle moslims zo denken. Daarmee vervallen we precies in wat deze fascisten willen: een “wij versus zij”-strijd, een heilloze weg.
Ruimte voor dialoog
We moeten er voor zorgen dat we ruimte blijven geven aan vreedzame moslims, aan christenen, aan de verschillende gedachten die rondgaan over de invulling van geloof, de invulling van de maatschappij. Want we vullen deze samen in, vanuit onze diverse verschillende achtergronden.
En laten we er voor waken de discussie niet te voorbarig dood te slaan, laten we erkennen dat bepaalde gedachten problematisch zijn. Laten we ruimte blijven geven aan het afkeuren van geweld, aan het aan de kaak stellen van misstanden, aan meningen over de maatschappij, het geloof, en ruimte voor “provocerende” woorden: niemand is ooit gestorven aan het aanhoren van andermans woorden.
